Ông bà ta vẫn thường răn dạy con cháu là có an cư thì mới lạc nghiệp. Mặc dù là thành ngữ quen thuộc nhưng không phải ai cũng hiểu hết ý nghĩa an cư lạc nghiệp là gì. Chưa kể, trong điều kiện ngày nay, khi xã hội đã có quá nhiều thay đổi, liệu thành ngữ này có còn đúng. 

An Cư Lạc Nghiệp Là Gì? 

Mỗi người trong cuộc sống đều tự đặt cho mình những mục tiêu khác nhau để phấn đấu. Trong đó, nhiều người hướng đến mục đích cuối cùng là an cư lạc nghiệp. Vậy câu nói này được hiểu như thế nào, an cư lạc nghiệp là gì, an cư lập nghiệp hay lạc nghiệp, cách nói nào mới đúng? 

Bóc Tách Thành Ngữ “An Cư Lạc Nghiệp”

An cư lạc nghiệp là một câu thành ngữ đã có từ rất lâu trong dân gian, thường được ông bà, cha mẹ sử dụng để răn dạy, nhắc nhở con cháu, nhất là những thanh niên ở độ tuổi chuẩn bị lập gia đình. Để hiểu an cư lạc nghiệp là gì, có thể bóc tách ý nghĩa từng từ trong câu thành ngữ này như sau:

• An: Trong Hán Việt được hiểu là An bình, ổn định. 
• Cư: Cư trú, nơi sinh sống, ngôi nhà, mái ấm. 
• Lạc: Vui vẻ, hài lòng. 
• Nghiệp: Công việc, Sự nghiệp. 

Như vậy, có thể hiểu nôm na ý nghĩa của cụm từ ‘an cư lạc nghiệp’ đó là chỉ sự ổn định về nơi ở, nơi sinh sống, nơi làm việc. Một gia đình hạnh phúc, êm ấm sẽ là hậu phương vững chắc và là động lực để các thành viên gây dựng, phát triển sự nghiệp.

An Cư Lạc Nghiệp Tiếng Anh Là Gì? 

An cư lạc nghiệp trong tiếng Anh là “to have a stable life”. Câu nói này được dịch ra theo tiếng Anh là hướng tới một cuộc sống ổn định. Đây là một lời khuyên, những người trẻ nên tìm cho mình một mái ấm để dừng chân sau đó mới hướng tới sự nghiệp.

Nên Hiểu An Cư Lập Nghiệp Hay Lạc Nghiệp? 

Thực tế cả 2 cách nói này đều hướng tới một ý nghĩa là xây dựng cuộc sống hạnh phúc, gia đình êm ấm trước để an tâm tạo dựng sự nghiệp. Tuy nhiên, 2 cách nói lại được dùng ở 2 ngữ cảnh khác nhau, bắt nguồn từ sự phong phú của tiếng Việt. 

• An cư lập nghiệp thường được sử dụng như một câu chúc. Câu này được sử dụng nhiều trong các buổi tiệc tân gia, vừa chúc mừng gia chủ đã xây được một ngôi nhà mới khang trang, vừa hy vọng gia đình êm ấm để từ đó yên tâm cho công việc, có nơi an cư ổn định để bắt đầu lập nghiệp.  

• An cư lạc nghiệp thường được sử dụng như một lời khuyên, lời chỉ dạy của những người từng trải nhắc nhở thế hệ sau nên “an cư” rồi mới “lạc nghiệp”. Ngoài ra, đối với những gia đình vừa êm ấm hạnh phúc, vừa có sự nghiệp thành công thì câu nói này được sử dụng như một lời khen. Vậy đối với cách hiểu này thì lạc nghiệp là gì? Lạc nghiệp ở đây nghĩa là đã có được sự nghiệp ổn định. 

Ý Nghĩa Câu Nói An Cư Lạc Nghiệp Là Gì?

Tìm hiểu về câu nói an cư lạc nghiệp là gì bạn sẽ thấy nhiều giá trị trong lời dạy của các cụ thời xưa. 

Xây Dựng Một Gia Đình Hạnh Phúc, Một Chốn Dừng Chân 

Lời dạy “an cư” của các cụ được đặt ở vế trước như muốn nhắc nhở con cháu việc đầu tiên là phải thành lập gia thất, xây dựng một gia đình êm ấm. Lời răn này đặc biệt hơn đối với đấng nam nhi. Bởi muốn quản được việc xã hội thì trước tiên phải là người trụ cột vững chắc trong gia đình. 

Thành lập gia thất là việc quan trọng cần phải ưu tiên trước trong đời mỗi con người. Thành lập gia thất là gì? Câu nói này muốn nói đến việc trai lớn đến tuổi có vợ, gái lớn có chồng. Đây cũng chính là ý nghĩa mà các cụ muốn nhấn mạnh trong từ “an cư”. 

Bất kể bên ngoài xã hội có bao nhiêu mâu thuẫn, áp lực, ganh ghét, đố kỵ thì trong gia đình vẫn phải “an”. Có như vậy thì những vấn đề ngoài kia mới có thể được giải quyết. Bởi dù ai có làm gì bạn thì bạn vẫn có một nơi để về. Dù xã hội ngoài kia chèn ép bao nhiêu bạn cũng có một gia đình yêu thương, dang rộng vòng tay ôm lấy bạn mỗi khi mệt mỏi. 

Hướng Đến Một Cuộc Sống An Yên, Không Lo Nghĩ 

Theo nghĩa đen có thể hiểu “an cư” là lựa chọn một cuộc sống yên bình, không lo toan, không thị phi, không áp lực. Đây cũng là một lối sống “nằm trong vùng an toàn”. Tức là bạn không muốn thay đổi hay thử thách bản thân, bạn sẽ lựa chọn tiếp tục với những gì đang yên ổn hơn là thay đổi. 

Gây Dựng Sự Nghiệp Thành Công 

Bất kể ai cũng cần phải tìm cho mình một công việc đủ phục vụ cho cuộc sống mưu sinh. Sau khi đã tìm được một mái ấm, bạn có thể yên tâm xây dựng sự nghiệp. Đây là các đích mà người trẻ hướng tới cuối cùng. Mỗi người đều có những lựa chọn riêng cho con đường sự nghiệp của mình. 

Sau khi đã có một hậu phương vững chắc, bạn hoàn toàn có thể yên tâm để xây dựng sự nghiệp. Không phải cứ gia đình yên ấm là con đường sự nghiệp cũng bằng phẳng, dễ dàng. Tuy nhiên, lợi thế của việc đã “an cư” là dù có thất bại, bạn vẫn còn có chỗ để nương tựa và lấy đó làm đòn bẩy đứng lên và bước tiếp. 

An Cư Lạc Nghiệp Là Tìm Kiếm Sự Chắc Chắn Chứ Không Phải Lối Sống Lười Biếng, Hèn Nhát 

“An cư” rồi mới “lập nghiệp”, nhiều người cho rằng quan điểm này sẽ xây dựng một lối sống lười nhác khi con người chỉ mải tập trung yên bề gia thất mà không coi trọng công việc, sự nghiệp. Tuy nhiên, đây là suy nghĩ sai lệch. “An cư” không có nghĩa là cứ lao vào yêu đương để đi đến cuộc sống hôn nhân mà chẳng quan tâm đến sự nghiệp. 

Bất kể ai trong cuộc sống hay hoàn cảnh nào cũng phải luôn cố gắng, nỗ lực không ngừng để đạt được mục tiêu. Thành công không thể nào đến ngay trong một sớm một chiều mà đó là cả một quá trình, đôi khi còn là một đời người. Do đó, an cư lạc nghiệp ở đây nghĩa là đi tìm sự chắc chắn. Đôi khi lối sống này sẽ chậm hơn người khác những đảm bảo sự vững chắc. 

An Cư Rồi Lạc Nghiệp Hay Lạc Nghiệp Rồi Mới An Cư?

Hai từ “an cư” và “lạc nghiệp” dùng để chỉ 2 việc quan trọng nhất mà bất kỳ ai cũng phải làm trong đời. Ngày xưa, các cụ dạy có an cư thì mới lạc nghiệp. Nhưng trong hoàn cảnh ngày nay, liệu an cư trước lạc nghiệp sau còn đúng hay không? 

Trong thực tế, an cư và lạc nghiệp là 2 cụm từ khó có thể tác rời nhau hoàn toàn. Không ai có thể khẳng định được câu nói này có đúng hay không bởi mỗi người mỗi hoàn cảnh và mục tiêu phấn đấu. 

An Cư Rồi Lạc Nghiệp

Nhiều người cho rằng xây dựng một mái ấm trước thì đời sống sẽ không bị xáo trộn từ đó có thể hoàn toàn chuyên tâm tạo dựng sự nghiệp. Điều này còn muốn chỉ đến việc sở hữu một ngôi nhà của chính mình để có một chốn nghỉ ngơi, thư giãn sau những giờ làm việc căng thẳng. 

Lạc Nghiệp Rồi An Cư 

Trong bối cảnh hiện tại, nhiều người cho rằng còn trẻ thì nên chú trọng sự nghiệp trước tiên. Người trẻ không nên quá chú trọng đến nhà ở mà thay vào đó nên lựa chọn đầu tư cho bản thân hoặc sự nghiệp để thăng tiến và đạt được những thành công nhất định. Khi đó, việc sở hữu một ngôi nhà mới và xây dựng hạnh phúc gia đình cũng chưa muộn mà ngược lại còn thuận lợi hơn. 

Cả 2 quan điểm trên sẽ đúng nếu bạn cho là đúng, sai nếu bạn nghĩ là sai. Thực tế thì cái đích cuối cùng mỗi người hướng đến sẽ định hướng và giúp bạn có quyết định cho con đường tương lai, hạnh phúc của mình. Hành động của bạn chính là câu trả lời chính xác nhất cho câu hỏi cho nghi vấn an cư lạc nghiệp có còn đúng hay không. 

An Cư Lạc Nghiệp Theo Hướng Đa Chiều

Mọi lời răn dạy của các cụ từ xa xưa đều ẩn chứa nhiều ý nghĩa sâu sắc. Vì vậy, để hiểu thực sự an cư lạc nghiệp là gì, chúng ta phải đặt chúng vào chính giữa và suy xét “đa chiều”. 

• An cư không chỉ đơn thuần nói đến phạm vi một gia đình sinh sống sum vầy, êm ấm mà còn được hiểu rộng hơn. An cư ở đây hướng đến sự ổn định về cả đời sống vật chất lẫn tinh thần.
• Lạc nghiệp ở đây không chỉ muốn nói đến sự thành công trong công việc. Lạc nghiệp còn là lý tưởng, mục đích sống của mỗi người. 

Cả 2 vế an cư và lạc nghiệp nhìn thì có vẻ tách rời những thực tế luôn đồng hành song song với nhau. Trong quá trình tìm kiếm một mái ấm hạnh phúc, mỗi người vẫn luôn phải cố gắng để trau dồi, học hỏi, phát triển bản thân. Sau khi đã có được sự nghiệp thì vẫn luôn vun vén để giữ lửa cho hạnh phúc gia đình. 

An Cư Lạc Nghiệp Trong Bối Cảnh Hiện Tại Liệu Có Còn Đúng Hay Không?

Việc lựa chọn an cư trước, lạc nghiệp sau hay ngược lại phụ thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh, mục tiêu của mỗi cá nhân. Nếu lựa chọn “an cư” nhưng tài chính kinh tế không cho phép, mỗi ngày luôn phải xoay sở cho cuộc sống mưu sinh thì liệu gia đình có yên ấm để “lạc nghiệp” được hay không?

Nếu bạn là người độc thân, bạn có thể ưu tiên công việc và lựa chọn thuê nhà. Tuy nhiên, vấn đề này sẽ hoàn toàn khác nếu bạn lựa chọn lập gia đình trước. 

Xét về khía cạnh an cư, hiện nay việc mua nhà đối với nhiều người trẻ là một bài toán khó. Trường hợp bạn lựa chọn vay ngân hàng để mua nhà thì trên vai sẽ gánh thêm một khoản nợ lớn. Như vậy nếu không có kinh tế ổn định thì bài toán chi phí sinh hoạt gia đình và lãi suất ngân hàng mỗi tháng liệu có giải quyết được hay không? 

Tất cả các khoản chi lúc này sẽ dựa vào thu nhập của 2 vợ chồng mỗi tháng. Đây là chưa kể đến việc nếu có con, gia đình sẽ gánh thêm nhiều khoản phí phát sinh. Sức ép về tài chính có thể dẫn đến những căng thẳng, lo âu, khiến cuộc sống gia đình bị đảo lộn. Như vậy liệu có đảm bảo được một cuộc sống vui vẻ để tiếp tục “an cư” hay không?

Tuy nhiên, bạn cũng phải hiểu những phân tích ở trên chỉ muốn đưa đến cái nhìn thực tế, khách quan để người trẻ có thêm cơ sở định hướng, chứ không phải là ý kiến bác bỏ quan niệm của các cụ là an cư lạc nghiệp.

Đối với vấn đề này, các bạn trẻ hiện nay cần phải xem xét nhiều khía cạnh: 

• Bản thân đang thực sự muốn gì? An cư hay lạc nghiệp?
• Định hướng công việc và cuộc sống? 
• Mục tiêu ngắn hạn và dài hạn cho tương lai? 
• Khả năng tích góp của bản thân? 
• Những khoản tài trợ khác từ gia đình, bạn bè? 
• … 

Đây đều là những yếu tố mà người trẻ cần phải tự đi tìm câu trả lời cho chính mình. Bất kỳ lựa chọn nào cũng cần phải có sự nỗ lực, phấn đấu, kiên trì từng ngày. Điều này khó tránh khỏi những áp lực, tuy nhiên, “không có áp lực, không có kim cương”. Điều này hoàn toàn không thuộc một quy chuẩn nào cả mà phụ thuộc vào ý chí, niềm tin và quyết tâm của mỗi người. 

Trên đây AnPhatLand đã đưa ra những phân tích nhằm giải thích ý nghĩa cụm từ “an cư lạc nghiệp là gì”. Hãy xem xét kỹ lưỡng, suy nghĩ thấu đáo về vấn đề an cư lạc nghiệp. Dù bất kỳ lựa chọn nào cũng hy vọng bạn sẽ không hối hận và nỗ lực hết mình cho một tương lai tươi đẹp. 

Hà Linh

Xem thêm: