Bậc tam cấp là cách gọi chỉ 3 bậc thềm phía trước nhà, dùng để phân tách cũng như kết nối bên trong nhà và ngoài sân. Thiết kế bậc tam cấp ngoài đảm bảo yếu tố kỹ thuật, thẩm mỹ, nhiều gia đình còn tính toán sao cho hợp phong thủy. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn bậc tam cấp là gì, cách xây bậc tam cấp đúng phong thủy.

1. Bậc Tam Cấp Là Gì?

Bậc tam cấp hay còn gọi là bậc cửa, bậc cấp nhà, được xây ngay phía trước ngôi nhà, nối với phần sân. Bậc tam cấp giúp việc di chuyển ra vào nhà thuận lợi hơn, nhất là với những ngôi nhà được đôn nền cao hơn so với mặt sân.

Ngoài vị trí trước cửa thì bậc tam cấp còn được xây ở nhiều vị trí khác, giúp kết  nối các không gian, ví dụ giữa các tầng hoặc giữa phòng khách với nhà bếp,…

Với nhiều gia chủ, việc tính toán xây bậc tam cấp có ý nghĩa quan trọng về mặt phong thuỷ, giúp thu hút tài lộc, may mắn, thuận lợi cho gia chủ. 

Bậc Tam Cấp Trong Tiếng Anh Là Gì? 

Bậc tam cấp trong Tiếng Anh được gọi là Three-step Staircase. Bóc tách từng từ có nghĩa là: 

• Three là ba
• Step là bước chân
• Staircase là cầu thang

2. Bậc Tam Cấp Có Mấy Bậc?

Vậy là bạn đã hiểu bậc tam cấp là gì, nhưng có phải bậc tam cấp luôn chỉ có 3 bậc?

Theo quan niệm dân gian, con người là một phần của thế giới tự nhiên được cấu thành từ Thiên – Địa – Nhân. Bất cứ việc gì muốn suôn sẻ đều cần phải đảm bảo đủ 3 yếu tố Thiên Thời – Địa Lợi – Nhân Hòa. Đối với việc xây bậc cửa cũng không ngoại lệ vì đây là cấu nối giữa thiên nhiên với con người, nơi tiếp xúc trực tiếp giữa đất, trời và con người. Vậy bậc tam cấp có mấy bậc?

Trước đây, bậc cửa thường được xây chỉ với 3 bậc phía trước nhà. Điều này cũng được xem như là đại diện cho 3 chính thể Thiên – Địa – Nhân. Tuy nhiên, theo phong thuỷ ngũ hành thì số bậc cửa không chỉ dừng lại ở 3 mà còn có thể nhiều hơn.

Thực tế, hiện nay, bạn có thể thấy nhiều công trình xây dựng có số bậc tam cấp nhiều hơn 3. Ví dụ, có thể thiết kế 1 bậc cao hơn sân, 3 bậc tiếp theo thấp hơn phần nền nhà, nền nhà là bậc cuối. Tính như vậy thì ở đây có tổng 5 bậc chứ không phải 3. Thiết kế này vẫn đúng với ý nghĩa của bậc tam cấp.

Giải thích cho điều này, Ngũ hành bao gồm 5 yếu tố: Kim – Mộc – Thuỷ – Hoả – Thổ. Do đó, thiết kế bậc tam cấp đúng phong thuỷ có thể xây 5 bậc đại diện cho 5 cung ngũ hành.

Ngoài ra, một số trường phái lại áp dụng theo quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử. Tuy nhiên, đối với bậc cấp nhà thì không cần chú trọng đến quy luật này, chỉ cần xây bậc cửa theo các số lẻ 3 – 5 – 7 – 9. Không chỉ vậy, theo quan niệm của người xưa thì số lẻ đại diện cho người Dương, số chẵn đại diện cho người Âm, vì vậy nên chọn số lẻ khi xây bậc thềm cho các công trình.

Ngoài ra, số bậc tam cấp còn phụ thuộc vào kiểu kiến trúc, ý đồ chủ nhân và khoảng cách từ mặt đất lên hiên nhà. Trong đó, khoảng cách là yếu tố quan trọng nhất quyết định đến số bậc.

Nhiều ngôi nhà có khoảng cách từ mặt sân lên hiên nhà rất ngắn thì có thể xây thềm nhà một bậc vẫn đảm bảo quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử. Các công trình nhà ở khác như biệt thự, nhà ống thường được xây 3 hoặc 5 bậc, còn các công trình đòi hỏi tính tôn nghiêm như đình, chùa thường được xây với 7 bậc hoặc 9 bậc.

3. Cách Tính Bậc Tam Cấp Đúng Phong Thủy 

Hình ảnh bậc tam cấp đẹp có thể thấy ở các công trình nhà ở như biệt thự, nhà cấp 4, nhà ống hay các công trình cần sự tôn kính, nghiêm trang như đình, chùa,,… Vậy đâu là cách tính bậc tam cấp đúng phong thủy và cách xây như thế nào?

Những bậc tam cấp hiện đại ngày nay được thiết kế dựa vào:

• Kích thước ngôi nhà. 
• Kích thước sân. 
• Khoảng cách từ sân đến hiên nhà.

Cách Tính Bậc Tam Cấp Với Số Bậc Là 3

Có 2 trường hợp để hình dung khi làm bậc tam cấp:

• Bậc 1 của tam cấp ngang với mặt sân. Lúc này, khoảng đất ở sân cần phải đào lõm xuống để xây bậc cửa. Trường hợp này thường không được các nhà thiết kế lựa chọn. 
• Bậc 3 của tam cấp ngang với nền nhà tạo thành mặt phẳng. Lúc này, tam cấp chỉ còn lại 2 bậc vì bậc 3 được xem như hiên nhà. Nếu xây theo trường hợp này thì số bậc sẽ không đúng chuẩn phong thủy. 

Với 2 trường hợp trên thì bạn có thể thấy, để tính bậc cửa đúng và đủ, đảm bảo ý nghĩa bậc tam cấp chỉ có một trường hợp xây bậc 1 cao hơn sân và bậc 3 thấp hơn nền nhà.

Cách Tính Bậc Tam Cấp Theo Sinh – Lão – Bệnh – Tử

Dưới đây sẽ là cách tính bậc tam cấp áp dụng theo quy luật Sinh – Lão – Bệnh – Tử:

Theo quan niệm phong thủy, đời người sẽ trải qua 4 giai đoạn là “Sinh Lão Bệnh Tử”. Vì vậy, khi xây bậc cấp nhà thì tốt nhất nên tính số bậc rơi vào “Sinh” hoặc “Lão”. Đây cũng là lý do giải thích vì sao nên xây bậc cửa theo số lẻ thay vì số chẵn. Vậy bậc tam cấp tính từ đâu?

Theo quan niệm trên, cách tính bậc tam cấp theo phong thủy sẽ bắt đầu từ mặt sân, tương ứng với “Sinh”. Cụ thể:

• Sân = bậc 1 là “Sinh”
• Tam cấp 1 = bậc 2 là “Lão”
• Tam cấp 2 = bậc 3 là “Bệnh”,
• Tam cấp 3 = bậc 4 là “Tử”
• Nhà = bậc 5 là “Sinh”

Theo cách tính này thì cả mặt sân và nền nhà đều rơi vào “Sinh”. 

Khắc Phục Lỗi Về Kích Thước Khi Xây Bậc Cửa

Một số trường hợp, sau khi tính khoảng cách giữa các không gian thì bắt buộc phải xây 2 bậc cửa. Thì chúng ta có thể khắc phục bằng cách: 

• Cách 1: Xây 1 bậc. Tuy nhiên, cách này chỉ nên áp dụng nếu hợp lý và vẫn đảm bảo được an toàn. Nếu xây 1 bậc mà kích thước quá cao hoặc quá rộng, dễ gây tai nạn cho gia chủ, đặc biệt với gia đình có con nhỏ thì không nên thực hiện. 
• Cách 2: Xây thêm một bậc cửa giả để cân bằng kích thước nhưng vẫn đảm bảo được độ an toàn cho các thành viên trong gia đình. 

Những trường hợp không đủ kích thước thường xảy ra khi xây bậccầu thang nối phòng khách với phòng bếp, bậc tam cấp nhà ống,…

4. Bậc Tam Cấp Cao Bao Nhiêu?

Không chỉ tính số bậc tam cấp theo phong thủy, kích thước khi xây bậc tam cấp cũng cần được tính toán cho khoa học, hợp lý. Vậy bậc tam cấp cao bao nhiêu? Rộng bao nhiêu là đúng? Cách tính diện tích bậc cửa như thế nào? 

Tùy vào loại kiến trúc của công trình mà kích thước bậc cửa sẽ có sự khác nhau.

• Về chiều cao: Thông thường với bậc tam cấp biệt thự, nhà ở, văn phòng công ty,… sẽ có chiều cao từ 15 – 18cm. Đối với những công trình công cộng như bệnh viện,… thì chiều cao từ 10 – 12cm. 
• Về chiều rộng: Hầu hết các bậc cửa sẽ có chiều rộng từ 20 – 30cm. 

Về chiều dài thì theo phong thủy không có quy định cụ thể vì có liên quan đến tính thẩm mỹ, sự cân đối với ngôi nhà. So đo chiều dài sẽ phụ thuộc vào thực tế xây dựng và thiết kế của mỗi công trình. Kích thước này còn có thể áp dụng đối với bậc tam cấp cầu thang giữa các tầng.

5. Cách Tính Diện Tích Bậc Tam Cấp 

Bạn cần chia bậc tam cấp thành nhiều phần để tính riêng lẻ, sau đó cộng tổng diện tích các phần này sẽ ra diện tích bậc tam cấp:

– Diện tích mặt bậc thang (mặt nằm)

Mặt nằm bậc tam cấp là mặt song song với mặt đất, phần mà con người sẽ dẫm chân lên.Công thức tính như sau:

Diện tích mặt nằm = Chiều dài x Chiều rộng x Số bậc

– Diện tích cổ bậc thang (mặt dựng)

Cổ bậc tam cấp là phần mặt đứng vuông góc với mặt đất. Công thức tính diện tích cổ bậc:

Diện tích mặt dựng = Chiều rộng x Chiều dài x Số bậc

– Diện tích phần len chân tường

Phần len chân tường trên mặt nằm được tính như sau:

• Diện tích phần len mặt nằm = (Chiều rộng + 1) x Số bậc
• Diện tích phần len mặt dựng = (Chiều cao + 1) x Số bậc

Cộng 2 giá trị trên bạn sẽ tính được tổng diện tích phần len chân tường.

Như vậy ta có: Diện tích của bậc tam cấp = Diện tích mặt nằm + Diện tích mặt dựng + Diện tích phần len chân tường

6. Những Lưu Ý Khi Xây Bậc Tam Cấp Hiện Đại 

Ngoài những yếu tố về kỹ thuật và phong thủy thì khi xây dựng bậc của cần chú ý những vấn đề sau: 

Vật Liệu 

Bậc của hay cầu thang đều là nơi mà chúng ta đi lại nhiều, hơn nữa, đây cũng là nơi dễ gây tai nạn nhất, đặc biệt với người già, trẻ em, những người khó khăn trong việc đi lại, … Ngoài ra, những bậc cửa xây dựng ngoài trời dễ chịu ảnh hưởng từ thời tiết gây bụi bẩn, trơn trượt và hư hỏng. 

Chính vì vậy mà vật liệu xây tam cấp nên chọn đá có độ cứng, độ bền cao như đá hoa cương, giá thành lại rẻ, hạn chế được những xuống cấp do tác động của môi trường.

Màu Sắc 

Màu sắc của bậc cửa phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Khi lựa chọn màu của tam cấp cần phải có sự cân đối và hài hòa với màu sơn bên ngoài và bên trong ngôi nhà. Bên cạnh đó, theo phong thủy, màu bậc cửa cần phải hợp với cung mệnh của gia chủ trong ngũ hành. Điều này quyết định đến hòa khí trong gia đình, thu hút tài lộc, vượng khí, may mắn cho gia chủ. 

Bạn có thể tham khảo những màu bậc cấp nhà hợp với các cung theo phong thủy dưới đây.

Bậc cửa được xem là mặt tiền của ngôi nhà nên việc lựa chọn màu sắc thích hợp là yếu tố quan trọng. Ngoài ra, màu của bậc cửa còn phải hợp với ý thích của gia chủ. Nếu bạn là thiết kế thì tốt nhất nên đưa cho gia chủ tham khảo xem những mẫu bậc tam cấp đẹp, hiện đại ngày nay với tone màu hợp với cung mệnh. Sau khi có sự thống nhất giữa 2 bên thì việc xây dựng sẽ trở nên dễ dàng hơn.

Hình Dáng 

Nhiều người cho rằng bậc cửa chỉ là những khối hình hộp đơn điệu nên không cần quá quan tâm đến hình dáng. Tuy nhiên,trong cuộc sống hiện đại ngày nay thì tính thẩm mỹ luôn được đề cao. Ngoài ra, bậc cửa cũng là nơi gia chủ đặt chân lên trước khi vào nhà nên sẽ ảnh hưởng đến việc mang nguồn năng lượng tích cực hay tiêu cực từ ngoài vào trong theo phong thủy. 

Do đó mà việc chọn hình dáng bậc cấp nhà sẽ dựa vào thiết kế chung và cung mệnh của gia chủ. Hình dáng bậc cửa theo cung mệnh gia chủ, bạn có thể tham khảo thông qua bảng dưới đây. 

Vệ Sinh Và An Toàn 

Trong quá trình thiết kế, thi công xây dựng bậc cửa thì cả thợ xây và gia chủ đều cần chú ý đến vấn đề vệ sinh trong và sau khi hoàn toàn. Ngoài ra, còn phải đảm bảo độ an toàn con người vì bất kỳ công trình nào đang thi công cũng tiềm ẩn rủi ro không đáng có. 

Bên cạnh đó, thợ xây cần đảm bảo trong quá trình xây bậc cửa không làm tổn hại đến không gian xung quanh. Việc đảm bảo vệ sinh và an toàn sẽ nâng cao tuổi thọ của bậc cấp nhà nói riêng và toàn bộ tổng thể công trình nói chung. 

Trên đây là những chia sẻ của AnPhatLand về bậc tam cấp, cách tính bậc tam cấp đúng phong thủy, chuẩn kỹ thuật và một số thông tin liên quan. Tuy nhiên, bài viết chỉ mang tính chất tham khảo. Nếu gia chủ muốn tìm hiểu kỹ hơn có thể liên hệ chuyên gia hay những người có kinh nghiệm trong lĩnh vực phong thủy để tham khảo ý kiến. 

Hà Linh

Xem thêm: