Đất chưa sử dụng là đất chưa đủ điều kiện hoặc chưa được xác định được mục đích sử dụng. Vậy đất chưa sử dụng có được cấp sổ đỏ không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu rõ hơn đất chưa sử dụng là gì và những quy định liên quan.

1. Đất Chưa Sử Dụng Là Gì? 

Có rất nhiều người thắc mắc không biết đất chưa sử dụng là đất gì? Bao gồm những loại đất nào? Cơ quan nào chịu trách nhiệm quản lý?

Thực tế ở nước ta hiện nay có rất nhiều phần đất bị bỏ hoang và chưa được xác định hình thức khai thác, trong khi nhiều khu vực lại thiếu đất canh tác trầm trọng.

Đất Chưa Sử Dụng Là Đất Gì? 

Theo quy định của Nhà nước thì đất chưa sử dụng là đất chưa đủ điều kiện hoặc chưa xác định được mục đích sử dụng và chưa được cơ quan Nhà nước giao quyền sử dụng lâu dài cho bất kỳ tổ chức, hộ gia đình hay cá nhân nào. Phần đất này cũng chưa được xác định sử dụng cho các hoạt động, mục đích công – nông – lâm nghiệp hay nuôi trồng thuỷ sản. Đây cũng là phần đất không thuộc khu dân cư, đô thị hay đất chuyên dụng. 

Theo Quyết định số 719/QĐ-BTNMT về việc Phê duyệt và công bố kết quả thống kê diện tích đất đai của cả nước năm 2021 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, tính đến ngày 31/12/2021, tổng diện tích tự nhiên của nước ta là: 33.134.480 ha. Trong đó, tỷ lệ diện tích các nhóm đất như sau:

– Diện tích nhóm đất nông nghiệp: 27.994.319 ha;
– Diện tích nhóm đất phi nông nghiệp: 3.949.158 ha;
– Diện tích nhóm đất chưa sử dụng: 1.191.003 ha.

Ký Hiệu Các Loại Đất Chưa Sử Dụng

Các loại đất thuộc nhóm đất chưa sử dụng được ký hiệu như sau:

Cơ Quan Nào Quản Lý Đất Chưa Sử Dụng? 

Mặc dù là phần đất bỏ hoang, chưa xác định được mục đích sử dụng nhưng đất chưa sử dụng vẫn chịu sự quản lý chặt chẽ của cơ quan Nhà nước và áp dụng những quy định riêng. Cơ quan có trách quản lý đất chưa sử dụng hiện nay được quy định như sau: 

• Đối với phần đất chưa sử dụng tại địa phương, Uỷ ban nhân dân cấp xã có nhiệm vụ quản lý và bảo vệ đất đồng thời phải đăng ký vào hồ sơ địa chính của khu vực. 
• Đối với phần đất thuộc đảo chưa có người sinh sống thì trách nhiệm quản lý thuộc về Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh. 

Như vậy, UBND các cấp là đơn vị có trách nhiệm đối với đất chưa sử dụng và phải đảm bảo quản lý dựa theo những quy định của Chính phủ, hàng năm cần báo cáo tình hình khai thác và sử dụng quỹ đất này. Trong trường hợp đưa đất chưa sử dụng vào canh tác cần phải đảm bảo thực hiện đúng quy định và kế hoạch sử dụng đất tại địa phương đã được phê duyệt. 

Xem thêm:

• Bảng Tra Ký Hiệu Các Loại Đất Ở Việt Nam
• Cách Check Quy Hoạch Trực Tuyến Cập Nhật Mới Nhất

2. Đất Chưa Sử Dụng Có Được Cấp Sổ Đỏ Không? 

Không ít người thắc mắc liệu đất chưa sử dụng có được cấp sổ đỏ hay không. Theo quy định của Nhà nước, đất thuộc các trường hợp sau sẽ không được cấp sổ đỏ: 

– Các cá nhân, tổ chức được Nhà nước giao đất quản lý: 

• Các công trình công cộng như giao thông, cầu, cống, vỉa hè, thuỷ lợi, đê đập,… 
• Đất được sử dụng để thực hiện dự án đầu tư theo hình thức xây dựng – chuyển giao hoặc những hình thức đầu tư theo quy định Pháp luật. 
• Đất có mặt nước của các sông hoặc mặt nước chuyên dụng. 
• Đất đã được cơ quan Nhà nước thẩm quyền thu hồi.
• Đất được UBND cấp xã quản lý để sử dụng mục đích công cộng, đất chưa giao hoặc cho thuê tại địa phương. 
• Đất chưa khai thác thuộc các đảo chưa có người ở chịu sự quản lý của UBND cấp tỉnh, thành phố.
• Đại diện đơn vị được giao đất có trách nhiệm đối với phần đã được cơ quan Nhà nước giao cho cộng đồng dân cư quản lý. 

– Đất công ích của địa phương được giao cho cá nhân quản lý. 

– Đất được thuê lại từ người sử dụng (trừ những trường hợp đất cho thuê trong khu công nghiệp, công nghệ cao, khu chế xuất hoặc khu kinh tế). 

– Đất nông trường, lâm trường, doanh nghiệp thuộc lĩnh vực nông – lâm nghiệp, rừng phòng hộ, rừng đặc dụng được giao cho cá nhân nhận khoán đất. 

– Đất không đủ điều kiện để cấp sổ đỏ. 

– Đất đủ điều kiện cấp sổ đỏ nhưng đã có quyết định thu hồi của cơ quan Nhà nước. 

– Đất sử dụng với mục đích xây dựng các công trình công cộng đã được Nhà nước giao cho tổ chức hay UBND địa phương quản lý. 

Như vậy, đất chưa sử dụng nếu được khai thác và sử dụng vào những mục đích được liệt kê ở trên thì sẽ không được cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ hay giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đối với mục đích sử dụng đất chưa sử dụng khác với những nội dung trên thì sẽ được xem xét để cấp sổ đỏ khi đủ điều kiện theo quy định của Nhà nước. 

3. Quy Hoạch Đất Chưa Sử Dụng Và Những Quy Định Khi Đưa Đất Chưa Sử Dụng Vào Sử Dụng

Trong trường hợp đất chưa sử dụng muốn đưa vào sử dụng thì cần tuân thủ theo những quy định của Nhà nước. 

Quy Hoạch Đất Chưa Sử Dụng Là Gì?

Quy hoạch đất chưa sử dụng là hình thức phân bố, khoanh vùng phần đất và không gian sẽ được đưa vào sử dụng với các mục đích: 

• Sử dụng để phát triển kinh tế – xã hội. 
• Sử dụng cho công tác quốc phòng – an ninh. 
• Sử dụng đất cho mục đích bảo vệ môi trường hoặc thích ứng với biến đổi khí hậu dựa trên tiềm năng có sẵn của đất. 
• Nhu cầu sử dụng đất cho các lĩnh vực kinh tế, xã hội và đơn vị hành chính trong một khoảng thời gian nhất định. 

Những Quy Định Về Việc Đưa Đất Chưa Sử Dụng Vào Sử Dụng 

Đối với phần diện tích đất chưa sử dụng muốn đưa vào sử dụng cần đảm bảo đúng theo mục đích, kế hoạch sử dụng đất đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt. UBND các cấp được giao quản lý đất có trách nhiệm lên kế hoạch đầu tư, khai hoang, phục hoá và cải tạo lại đất để đưa vào sử dụng. 

• Nhà nước có chủ trương khuyến khích các cá nhân, tổ chức đầu tư vào phần đất chưa sử dụng tại địa phương đã có kế hoạch quy hoạch. Đặc biệt là những phần đất được đưa vào sử dụng với mục đích nông nghiệp sẽ ưu tiên giao cho các hộ gia đình hay cá nhân tại địa phương chưa được giao đất hoặc đang thiếu đất khai thác trực tiếp để sản xuất nông, lâm nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản hoặc làm muối. 
• Đối với những vùng hải đảo, vùng sâu vùng xa, vùng núi, vùng có đất nhiều nhưng dân cư thưa thớt, Nhà nước có chính sách đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng để đảm bảo kế hoạch đưa đất chưa sử dụng vào sử dụng. Bên cạnh đó, các cá nhân được giao hoặc thuê đất chưa sử dụng để đưa vào sử dụng cũng được miễn, giảm tiền sử dụng hay tiền thuê đất. 

Mặc dù Nhà nước đã có những quy định rõ ràng đối với đất chưa sử dụng nhưng công tác quản lý của cơ quan có thẩm quyền vẫn còn lỏng lẻo nên việc người dân lấn chiếm đất bỏ hoang diễn ra nhiều địa phương. Hơn nữa, theo những quy định hiện hành của Nhà nước thì việc xử phạt đối với hành vi lấn chiếm đất chưa sử dụng còn nhiều bất cập, điều này đã dẫn đến việc xử phạt hành vi này của chính quyền địa phương gặp nhiều khó khăn và lúng túng. 

Trên đây AnPhatLand đã giúp bạn làm rõ khái niệm “đất chưa sử dụng là gì”. Hiện nay, để đảm bảo cho công tác quản lý đất chưa sử dụng được chặt chẽ, Nhà nước đã yêu cầu chính quyền địa phương thực hiện rà soát mỗi năm và báo cáo lên cơ quan có thẩm quyền để lên kế hoạch quy hoạch, đưa đất chưa sử dụng đi vào sử dụng nhằm khai thác đối đa quỹ đất, sử dụng đất một cách hiệu quả và ngăn chặn tình trạng lấn chiếm đất bỏ hoang của người dân.

Hà Linh

Xem thêm: