Trường hợp người thuê nhà không trả tiền đúng hạn thì xử lý như thế nào để không vi phạm pháp luật? Làm sao để lấy lại nhà cho thuê khi bên thuê không chịu trả nhà?

1. Nghĩa Vụ Của Các Bên Khi Ký Kết Hợp Đồng Thuê Nhà 

Để tìm hướng xử lý khi người thuê nhà không trả tiền đúng hạn hoặc thậm chí không chịu trả tiền, chúng ta sẽ căn cứ vào quyền và nghĩa vụ của các bên theo hợp đồng thuê nhà.

Hợp đồng thuê nhà là văn bản thỏa thuận giữa bên thuê và bên cho thuê về mục đích sử dụng, giá thuê, thời hạn cho thuê, hạn đóng tiền nhà,… Theo đó, bên cho thuê sẽ giao lại tài sản cho bên thuê và bên thuê phải trả tiền nhà đủ và đúng thời hạn đã ghi trong hợp đồng. Hợp đồng cũng thể hiện những nghĩa vụ cần thực hiện đối với các bên liên quan.

Nghĩa Vụ Của Bên Thuê Nhà 

Theo Bộ Luật Dân sự 2015, bên thuê nhà có các nghĩa vụ sau: 

• Điều 479: Bên thuê nhà có nghĩa vụ bảo quản tài sản thuê, phải tiến hành sửa chữa, bảo dưỡng những hư hỏng nhỏ. Trường hợp người đi thuê làm mất hoặc hư hỏng tài sản của bên thuê thì phải bồi thường. Nếu hư hỏng do hao mòn tự nhiên thì bên thuê không chịu trách nhiệm. 
• Điều 480: Bên thuê có nghĩa vụ sử dụng tài sản thuê đúng công dụng, mục đích theo thỏa thuận với bên cho thuê. 
• Điều 481: Bên thuê nhà phải trả tiền thuê nhà đúng thời hạn theo thỏa thuận. 
• Điều 482: Bên thuê nhà phải trả lại tài sản đúng như lúc nhận (trừ những trường hợp hao mòn tự nhiên) cho chủ nhà. 

Nghĩa Vụ Của Bên Cho Thuê Nhà 

Theo Bộ Luật Dân sự 2015, bên cho thuê nhà có nghĩa vụ:

• Điều 476: Bên cho thuê nhà phải giao tài sản đúng như thỏa thuận bao gồm số lượng, chủng loại, thời điểm, địa điểm và cung cấp thông tin cần thiết một cách chính xác, đầy đủ về tài sản. 
• Điều 477: Bên cho thuê nhà có nghĩa vụ đảm bảo tài sản cho thuê đúng tình trạng và phù hợp với mục đích thuê như thỏa thuận, nếu có hư hỏng thì phải tiến hành sửa chữa. Trường hợp tài sản cho thuê giảm giá trị sử dụng mà lỗi không phải do bên thuê thì người cho thuê nhà phải sửa chữa hoặc giảm giá cho thuê.  

Ngoài các nghĩa vụ nêu trên thì bên thuê và bên cho thuê nhà cần phải thực hiện các nghĩa vụ khác theo thỏa thuận đã được nêu trong hợp đồng.

Xem thêm: Mẫu Hợp Đồng Thuê Nhà Ngắn Gọn Mới Nhất Năm 2023

2. Cách Xử Lý Khi Người Thuê Nhà Không Trả Tiền Đúng Hạn 

Theo quy định, người thuê nhà có nghĩa vụ phải trả tiền đúng thời hạn theo thỏa thuận với bên cho thuê. Vậy người thuê nhà không trả tiền đúng hạn vi phạm gì? Chủ cho thuê nhà có thể xử lý như thế nào?

Làm Gì Khi Người Thuê Không Trả Tiền Nhà?  

Theo Điểm b Khoản 2 Điều 132 Luật Nhà ở 2014, bên cho thuê có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nếu bên thuê không trả tiền nhà từ 03 tháng trở lên theo thỏa thuận mà không có lý do chính đáng.

Đồng thời, bên cho thuê phải thông báo với bên thuê về việc đơn phương chấm dứt hợp đồng ít nhất 30 ngày và thời điểm chấm dứt hợp đồng được xác định khi bên thuê nhận được thông báo. Nếu bên cho thuê không thông báo theo quy định thì sẽ phải bồi thường thiệt hại cho bên thuê. 

Sau khi chấm dứt hợp đồng, theo quy định tại Điều 482 Bộ luật Dân sự 2015, bên thuê phải trả lại tài sản thuê và phải đảm bảo tình trạng đúng như đã nhận hoặc theo thỏa thuận (trừ các hao mòn tự nhiên trong quá trình sử dụng). Nếu bên thuê chậm trả lại tài sản đã thuê thì bên cho thuê có quyền: 

• Yêu cầu bên thuê trả lại tài sản đã thuê. 
• Thanh toán đủ số tiền thuê nhà trong thời gian chậm trả.
• Bồi thường thiệt hại và tiền vi phạm do chậm trả tài sản thuê (nếu thỏa thuận có trong hợp đồng). 

Trong thời gian chậm trả, bên thuê phải chịu trách nhiệm những rủi ro có thể xảy ra đối với tài sản đã thuê. Ngoài ra, bên cho thuê còn có quyền thu hồi nhà cho thuê mà không vi phạm pháp luật trong trường hợp sử dụng tài sản thuê không đúng mục đích thỏa thuận hoặc tự ý đục phá, cơi nới, phá dỡ nhà thuê,… 

Người Thuê Nhà Không Chịu Trả Nhà Sẽ Bị Phạt Như Thế Nào? 

Nếu người thuê nhà không trả tiền đúng thời hạn và bị chủ nhà đơn phương chấm dứt hợp đồng nhưng lại chậm thời gian trả tài sản thuê hoặc cố ý không chịu trả nhà đã thuê thì bên cho thuê nhà có quyền trình báo công an. Hành vi này có thể được xem là xâm phạm chỗ ở của người khác không có sự đồng ý của chủ nhà quy định tại Điều 158 Bộ luật Hình sự 2015.

Đối với hành vi này, người thuê nhà có thể bị xử phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm theo Khoản 1 Điều 158 Bộ luật Hình sự 2015. Bên cạnh đó, theo Khoản 3 Điều này thì người phạm tội có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 1 – 5 năm. 

3. Cách Lấy Lại Nhà Cho Thuê Khi Bên Thuê Không Chịu Trả Nhà 

Trường hợp người thuê nhà không trả tiền đúng hạn như thỏa thuận hoặc cố ý không trả lại nhà đã thuê thuộc tranh chấp về bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo Khoản 6 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Như vậy, bên cho thuê nhà có quyền khởi kiện bên thuê về hành vi xâm phạm chỗ ở và Toà án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết tranh chấp này căn cứ theo Điểm a Khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. Thủ tục đòi lại nhà cho thuê sẽ bao gồm các bước như sau:   

Hồ Sơ Khởi Kiện 

Hồ sơ khởi kiện sẽ bao gồm: 

• Mẫu đơn khởi kiện (mẫu số 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ- HĐTP do Hội đồng Thẩm phán Tòa án Nhân dân tối cao ban hành, link tải về bên dưới). Phần nội dung chính sẽ theo khoản 4, Điều 189, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. 
• Chứng cứ, tài liệu đi kèm theo Khoản 5, Điều 189, Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015. 

Nộp Hồ Sơ 

Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, bạn có thể gửi đến Tòa án có thẩm quyền để giải quyết thông qua các phương thức: 

• Gửi trực tiếp hoặc thông qua bưu điện đến Tòa án nhân dân cấp huyện. 
• Gửi trực tuyến qua Cổng dịch vụ công quốc gia. 

Thời Hạn Giải Quyết Hồ Sơ 

Trình tự giải quyết hồ sơ như sau: 

– Sau khi nhận đơn kiện, trong thời hạn 3 ngày làm việc, Chánh án Tòa án sẽ phân công Thẩm phán xem xét đơn kiện. 

– Sau khi phân công thẩm phán, trong thời hạn 5 ngày làm việc, Thẩm phán sẽ xem xét đơn kiện và ra quyết định: 

• Yêu cầu sửa đổi, bổ sung hồ sơ nếu chưa hoàn thiện hoặc có sai sót. 
• Thụ lý hồ sơ và chuyển đơn kiện đến Tòa án có thẩm quyền. 
• Trả lại đơn kiện và nêu rõ lý do. 

– Nếu đơn kiện được thụ lý thì trong thời hạn 4 tháng, Tòa án sẽ tiến hành xét xử. 

– Dựa trên hồ sơ, chứng từ, tài liệu mà đương sự gửi đến Tòa án, Thẩm phán sẽ mở phiên tòa sơ thẩm. 

– Nếu đương sự không đồng y với quyết định của Tòa san khi sơ thẩm thì có thể kháng cáo theo thủ tục phúc thẩm.

Thời Hạn Khởi Kiện 

Thời hiệu khởi kiện đối với việc yêu cầu bồi thường thiệt hại là 03 năm kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết được quyền và lợi ích của mình bị xâm hại (theo Điều 588 Bộ luật Dân sự 2015). Nếu người khởi kiện nộp hồ sơ quá thời hạn này thì đơn sẽ không được thụ lý. 

Trên đây AnPhatLand đã cập nhật những thông tin mà người cho thuê nên biết trong trường hợp người thuê nhà không trả tiền đúng hạn theo thỏa thuận. Ngoài ra, để hạn chế việc người thuê nhà không chịu trả tiền hoặc trả chậm tiền thuê thì các điều khoản trong hợp đồng cho thuê phải soạn thảo một cách kỹ lưỡng, chặt chẽ, càng chi tiết càng tốt về những nội dung liên quan đến việc xử phạt khi vi phạm hợp đồng, mức bồi thường thiệt hại tương ứng,…

Nếu bạn đang chưa biết nên đăng tin cho thuê nhà trên website nào hiệu quả thì có thể lựa chọn AnPhatLand – website số 1 về bất động sản tại Việt Nam hiện nay. Đặc biệt, AnPhatLand đang có chương trình ưu đãi dành Tặng 10 Tin thường cho thuê mỗi tháng cho toàn bộ khách hàng. Tin thường cho thuê miễn phí được áp dụng cho mọi thời gian hiển thị, bao gồm 10 ngày, 15 ngày, 30 ngày, áp dụng từ nay đến hết 31/12/2023.

Chi tiết chương trình ưu đãi, bạn có thể xem tại đây. Hoặc liên hệ hotline 19001881 để được hỗ trợ.

Cho thuê nhà cũng có những rủi ro nhất định, nếu nắm rõ 6 vấn đề sau và cách xử lý, bạn có thể yên tâm cho thuê nhà dài lâu, ổn định!

@batdongsan.com.vn Cho thuê nhà cũng có những rủi ro nhất định, nếu nắm rõ 6 vấn đề sau và cách xử lý, bạn có thể yên tâm cho thuê nhà dài lâu, ổn định! #thuenha #chunha #phongtro #canhochothue #loikhuyen ♬ original sound – AnPhatLand

Hà Linh

Xem thêm: